Financiën

Met betrekking tot de verantwoording van de producten is er voor gekozen slechts de significante afwijkingen ten opzichte van de begroting te vermelden, waardoor de analyse per programma op de gewenste hoofdlijnen plaats vindt.  

Product 5.01 Preventie voorliggend veld
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 247.000 voordelig.
In de begroting was geen rekening gehouden met de IZA (Integraal Zorgakkoord)-uitkering. Hiermee ontvingen we € 97.000 extra vanuit het rijk. Daarnaast is er € 162.000 minder uitgegeven dan begroot (circa 3,6% van het totale budget). Dit komt voornamelijk doordat de IZA en GALA budgetten ook zijn gebruikt om reguliere kosten te dekken.

Product 5.02 Onderwijs incl. huisvesting
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 254.000 voordelig.

Vanuit het rijk ontvangen we twee doeluitkeringen:
1) de doeluitkering Onderwijsachterstandenbeleid en
2) de doeluitkering vanuit het Nationaal Programma Onderwijs om onderwijsvertragingen, veroorzaakt door Covid-19, in te halen.
Van het totaalbedrag van de rijksbijdrage is € 201.000 overgebleven welke gereserveerd staat op de balans voor 2025. Hierdoor zie je zowel in de baten als in de lasten een onderschrijding t.o.v. de begroting.

Daarnaast is er minder uitgegeven dan begroot op de volgende producten:

• De onderschrijding op leerlingenvervoer van € 52.000.
• De onderschrijding op onderwijshuisvestingsbudgetten van circa € 80.000.
• De onderschrijding op inkoop VVE plaatsen van € 124.000.

Onderschrijding leerlingenvervoer:
De onderschrijding voor leerlingenvervoer is te verklaren door het afsluiten van een nieuwe overeenkomst in februari 2024 met een nieuwe bekostigingssystematiek. We zien dat het leerlingenaantal nagenoeg stabiel is gebleven, maar dat er wel minder aanvragen zijn geweest bij de start van het schooljaar 2024-2025. Daarnaast is er een daling te zien in het aantal leerlingen dat bekostigd wordt vanuit het Vluchtelingenvervoer.

Onderschrijding onderwijshuisvestingsbudgetten:
Voor onderwijs is in 2024 sprake van een onderbesteding mede door vertraagde besluitvorming. Voorstel is om een deel van het niet bestede geld over te hevelen naar 2025 voor het herzien van het IHP.

Onderschrijding inkoop VVE plaatsen:
Op de Inkoop VVE plekken is in 2024 een onderschrijding van €124.000. Onder het toeleiden van een kind naar VVE verstaan wij het totale proces van signaleren van een (potentiële) taalachterstand, het indiceren, het verwijzen en de daadwerkelijke toeleiding tot en met de aankomst bij de VVE voorziening. In mei 2024 hebben wij de doelgroepdefinitie verruimd met de verwachting dat hierdoor in de loop van het jaar meer kinderen een VVE indicatie zouden krijgen. De resultaten hiervan zullen zichtbaar zijn in de evaluatie VVE schooljaar 2024-2025. Verder blijkt uit het bereikpercentage dat nog niet alle kinderen met een VVE indicatie daadwerkelijk bij een VVE voorziening worden aangemeld. In 2025 gaan we na hoe we dit bereikpercentage kunnen verhogen.

Product 5.04 Sportstimulering jeugd
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 98.000 voordelig.
Dit wordt voor het grootste deel veroorzaakt doordat er op onderhoud van de speelplekken € 84.000 minder is uitgegeven dan begroot. Dit is te verklaren door de inhaalslag die gemaakt is met betrekking tot de uitvoering van de Nota Speelruimte 2020-2029 vanuit de investeringsbudgetten. Zo zijn er in totaal 16 verouderde (officiële) speelplekken vernieuwd waarbij omwonenden en kinderen konden meedenken en meebeslissen.
Momenteel maken we een volgorde van de speelplekken die dit jaar zullen worden opgeknapt. Deze volgorde bepalen we n.a.v. de jaarlijkse veiligheidsinspectie welke in Q4 van 2024 plaats heeft gevonden.   
We verwachten dat we in 2025 meer onderhoud te gaan plegen n.a.v. deze veiligheidsinspectie.

Gezien het feit dat de inhaalslag voorbij is en we in 2025 minder verouderde speelplekken in zijn geheel zullen gaan vernieuwen wordt voorgesteld een bedrag van € 80.000 via bestemming resultaat mee te nemen naar 2025.

Product 5.06 Jeugdhulp en ondersteuning
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 118.000 nadelig. Er is op dit product € 70.000 meer uitgegeven dat geraamd en we hebben minder inkomsten en eigen bijdragen ontvangen dan verwacht. Dat is een afwijking van nog geen 1,2%.

De uitgaven voor jeugdhulp en ondersteuning zijn lastig te voorspellen. Op basis van de prognose heeft in de winternota een reële ophoging plaatsgevonden. Vanwege het feit dat we niet exact kunnen voorspellen hoeveel nieuwe indicaties er in de laatste maanden bij komen en wij als gemeente niet als enige indiceren op grond van de jeugdwet, zien we in de cijfers alsnog een klein verschil in geraamde en daadwerkelijke uitgaven.

In 2024 is een vergoeding ontvangen van buurgemeenten ten behoeve van de inhuur van een externe regionaal beleidsondersteuner (vanwege langdurige uitval) in 2025. Het voorstel is om dit budget van € 42.000 over te hevelen naar 2025.

Product 5.07 WMO maatwerkondersteuning
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 159.000 voordelig. Er zijn € 58.000 meer opbrengsten en eigen bijdragen ontvangen dan geraamd en de uitgaven vallen € 101.000 lager uit. Dat is een afwijking van nog geen 1,2%.

De kosten zijn vooraf lastig in te schatten. Dit wordt met name veroorzaakt doordat wij vanuit de WMO inwoners ondersteunen om zelfstandig te kunnen blijven wonen en mee te doen in de samenleving door middel van het verstrekken van maatwerkvoorzieningen.

Product 5.08 Sportaccommodaties
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 350.000 voordelig.
Er is minder uitgegeven op onderhoud omdat er is ingezet op de aanleg van nieuwe velden en renovatie van bestaande velden. Deze nieuwe velden hebben weinig tot geen klein onderhoud nodig. Daarnaast zijn er meer middelen vanuit het rijk binnen gekomen dan van te voren verwacht en was er sprake van een voordelige BTW-correctie.

In 2024 is gestart met een opdracht voor een nieuw klimrek in de Kreil. De opdracht wordt afgerond in 2025. Het voorstel is om het restant van het hiervoor gereserveerde restantbudget van € 7.000 over te hevelen naar 2025.

Jaarlijks is een bedrag opgenomen voor klein sportmateriaal. In 2024 is dit budget niet volledig besteed. Voorstel is om deze budgetten over te hevelen naar 2025 voor € 30.000.

Product 5.10 Kunst en Cultuur
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 31.000 positief.
Dit komt grotendeels doordat er minder is uitgegeven op de subsidiebudgetten. Daarnaast heeft er een correctie op het energiecontract van het Volendams museum plaatsgevonden, maar dit heeft geen invloed op de begroting.

Product 5.14 Werkplus
Ultimo 2023 is de stichting Werkplus opgeheven en zijn per 1 januari 2024 alle WSW- medewerkers in dienst van de gemeente gekomen. Hiervoor waren nieuwe ramingen in de begroting 2024 op het programma Werkplus opgenomen. Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt € 256.000 voordelig.

Dit wordt met name veroorzaakt door de onderstaande punten:

• Door verschillende factoren neemt het aantal WSW medewerkers sneller af dan bij het opstellen van de begroting werd voorzien (door verhuizing naar andere gemeente/land of vanwege gezondheidsreden). Hierdoor is een onderschrijding van € 60.000 ontstaan;
• Er is een tegemoetkoming van de Belastingdienst ontvangen van € 20.000 waarmee in de raming geen rekening was gehouden;
• Op het Uitvoeringsbudget is € 25.000 overgebleven;
• Aan personele kosten is € 20.000 minder doorbelast dan geraamd;
• De uiteindelijke detacheringsopbrengsten zijn € 24.000 hoger dan geraamd.

Daarnaast is een budget van € 100.000 niet besteed. In dit budget werd rekening gehouden met kosten voor nieuw beschut. Hiermee kunnen we binnen de gemeente inwoners uit deze doelgroep een werkplek bieden in onze organisatie. In 2024 is hier een kleine start meegemaakt in onze eigen organisatie, maar dit heeft nog niet tot veel lasten geleid. Dit traject zal in 2025 verder worden opgepakt.

De regeling van de WSW is gesloten, maar gemeenten hebben de taak om inwoners die onder nieuw beschut vallen te begeleiden naar werk. Op dit moment is dit bij 8 personen gelukt. De werkgever ontvangt hiervoor een subsidie beschut werk (naast de wettelijke loonkostensubsidie). In 2024 is hier een bedrag ad. € 53.000  aan uitgegeven.

Product 5.15 Participatie en Schuldhulpverlening
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 804.000 voordelig.

Dit wordt met name veroorzaakt door onderstaande punten:

• De definitieve beschikking voor de BUIG bedroeg € 5.844.000 en de werkelijk kosten bedroegen

€ 5.541.000; Dit is een positief verschil van € 333.000.

• In 2024 was sprake van een onderbesteding van circa € 100.000 op een aantal sociale uitkeringen vallend onder de bijzondere bijstand;
• Er zijn – naast de subsidie beschut werk - nagenoeg geen werkgeverssubsidies ingezet. De coaching naar (parttime) werk is opgepakt door eigen consulenten en jobcoaches. Ook de voorziening jobcoaching is voornamelijk uitgevoerd door gemeentelijke jobcoaches. 
• Het rijk vergoedt in 2024 een bedrag van € 213.000 voor kosten die zijn toe te rekenen aan gedupeerden ouders van de kinderopvangtoeslag (baat).
• Er zijn in 2024 kosten gemaakt in het kader van de brede ondersteuning aan gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire. Deze kosten worden achteraf via SiSa gedeclareerd bij het Rijk. Het (naar verwachting) te ontvangen bedrag van € 213.000 is binnen het product 5.15 opgenomen. De kosten zijn op een ander producten geboekt (inzet van voorzieningen wmo en jeugd);
• Er zijn geen bedrijfskredieten aan ondernemers verstrekt op basis van het Bbz. Hiervoor was een budget voor (€ 50.000 geraamd.

Product 5.16 Inburgering
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 166.000 voordelig.

Dit is te verklaren doordat het niet gelukt is de taakstelling met betrekking tot huisvesten statushouders te realiseren.

Het Rijk vergoedt de kosten voor de Oekraïne opvang, dus dit heeft verder geen effect op de begroting.

Product 5.17 Openbare Bibliotheken
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 36.000 voordelig.

We hebben in 2024 een specifieke uitkering van het rijk ontvangen ter waarde van  € 144.000 om in Oosthuizen een kleine maar volwaardige bibliotheek te vestigingen. We hebben de Stichting Bibliotheek Waterland hiervoor opdracht gegeven en haar hiervoor een subsidie van € 180.000 verstrekt. Dit is de ontvangen rijksbijdrage verhoogd met een eigen bijdrage van € 36.000 (verplichte voorwaarde van het rijk). Echter omdat de opdracht nog niet is gerealiseerd zijn deze bedragen (nog) niet verantwoord in de exploitatie maar verwerkt in de balans onder Vooruitbetaalde bedragen.

De geraamde onttrekking aan de reserve Sociaal Domein van € 36.000 heeft om deze reden (nog) niet plaatsgevonden

Product 5.18 Gezondheidszorg algemeen
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt € 59.000 voordelig. Er is minder uitgegeven op inhuur en op het uitvoeringsbudget

Product 5.20 Singelwijk
Het verschil tussen het begrote en werkelijk saldo bedraagt op dit product € 184.000 voordelig.
In 2024 was een budget voor de inzet van gezinsregisseurs en een pedagoog geraamd van respectievelijk € 100.000 en € 45.000 ten laste van de reserve sociaal domein. Vanwege de krapte op de arbeidsmarkt heeft het even geduurd voordat geschikte professionals waren aangetrokken, waardoor zeer beperkt inzet heeft plaatsgevonden. Hierdoor zijn er bijna geen kosten gemaakt in 2024 en heeft de onttrekking aan de reserve niet plaatsgevonden. In 2025 wordt hier alsnog mee gestart. Voorstel is om dit budget over te hevelen naar 2025 voor de inzet in de Singelwijk.

Mutaties Reserves
Het verschil in de mutaties reserve bedraagt € 196.000 nadelig.

Een bedrag van € 34.000 wordt gedoteerd aan de reserve sportinrichting naar aanleiding van de vastgestelde jaarrekening 2023. Deze storting was niet geraamd in de begroting 2024.

Dit wordt voor € 196.000 veroorzaakt door lagere daadwerkelijke onttrekkingen aan de reserves dan oorspronkelijk begroot. De afwijkingen zijn:

• Programma Singelwijk: € 145.000

• Tijdelijke kosten onderwijshuisvesting: € 6.000

• Afboeken boekwaarde activa € 9.000

• Spuk lokale Bibliotheek: € 36.000